İnsan vücudunda doğal olarak yer alan kimyasal maddelerden biri dopamindir. Dopamin vücuttan beyinlere sinyaller gönderen ve kişinin duygusal tepki ve tutumlarını yöneten bir hormondur. Kişinin hem mental açıdan hem de fiziksel açıdan gelişiminde özel ve ayrı bir yeri vardır. Dopamin düzeyindeki artış ve azalışlar farklı belirtiler gösterebilir.
Beyin reseptörlerinde meydana gelebilecek bir sorun sebebi ile dopamin düzeyinde bir düşüş yaşanabilir. Bu düşüş başta depresyon, parkinson gibi rahatsızlıklara neden olabilecektir. Bu durumda kişinin dopamin içeren ilaçlar tüketilmesi önerilecektir. Ayrıca dopamin düzeyinin ideal sınırın altında kalması günlük rutinde bazı değişiklikler yapmanın vaktinin geldiğinin habercisidir. Dopaminin vücuttaki işlevleri saymakla bitmeyecek düzeydedir. Beynin neredeyse tüm bölümlerini etkileyen bir güç merkezidir. Peki genel itibariyle dopaminin görevleri ve etkileri nelerdir?
Dopamin miktarının az olması yani yeterli düzeyde olmaması hareket kabiliyetlerini kısıtlayabilmektedir. Hareket koordinasyonlarında bir bozukluk gözlemleniyor ise bunun sebebi dopamin seviyesinin düşük olması olabilir. Bu bağlamda dopamin düzeyinin ideal sınırdan yüksek olması ise fazla ve gereksiz hareketler sergilenmesine neden olabilir. Örneğin kontrol edilemeyen tekrarlan hareketler olan ve halk arasında “tik” olarak bilinen sorunun sebebi dopamin miktarının fazla olması olabilir. Dopaminin hafıza ve öğrenme kabiliyetleri üzerinde de etkisi vardır. Düşünme ve hafıza ile ilişkili olan beynin ilgili bölümleri çoğu zaman dopamin ile bağlantılıdır. Ayrıca dopamin; stres, heyecan ve algı gibi durumları da yönetmektedir. Örneğin çok heyecan verici bir anda dopamin salınımı artmaktadır. Bu durumda dopamin salınımı artacak ve kişinin anksiyete, gerginlik ve stres gibi durumlar yaşaması da beraberinde gelecektir.
Dopamin salınımı genellikle gündüzleri daha çoktur. Akşamları gündüze oranla daha az miktarda dopamin salınımı gerçekleşir. Bu durum aslında geceleri uykunun gelmesinin doğal bir sonucudur. Parkinson hastalarının sık sık uykularının gelmesinin temel sebebi de aslında dopamin miktarının yetersiz olmasıdır. Dopamin düzeyinin eksik olduğunu gösteren başlıca belirtiler; titreme, denge kaybı, kas krampları, yeme ve yutma güçlüğü, odaklanma güçlüğü, anksiyete, endişe, sebepsiz mutsuzluk hissetme şeklinde sıralanabilir.